محمد جواد ظریف عصر امروز در نشست آسیب‌شناسی مهاجرت نخبگان گفت: می‌خواهم درباره چرایی مهاجرت و پس از مهاجرت بگویم. می‌خواهم درباره چگونگی زمامداری و اینکه بعد از مهاجرت چه کار باید کرد، بگویم.

وی با بیان اینکه مزیت انقلاب اسلامی را فدای حوزه‌هایی کردیم که مزیت نداریم، اظهار داشت: مهم‌ترین مزیت ما مردم هستند. نگاه مردمی و انسان‌محور باعث شد نفوذ بیشتری در دنیا داشته باشیم. اما زمانی به دلیل‌ جنگ تحمیلی و مابقی مسائل نگاه ما نخواسته از توانمندی نرم و انگیزشی به توانمندی سخت‌افزاری منحرف شد. آن چیزی که باعث شد، سال ۲۰۰۰ جنگ به ایران نیاید و در سال ۲۰۰۸ فردو را نزنند، نگاه مردم محور بود، لذا این نگاه کمتر شد و دیگر جذابیتی ندارد.

وزیر سابق امور خارجه ادامه داد: محور دوم بعد از زمامداری امید است، شاید با هرکسی از جوانان صحبت کنیم که چه آینده‌ای برای خودش دارد و کسی که حدود ۵۰ سال سن دارد، برای آینده فرزندانش نگران است. سال ۹۵ مهاجرت معکوس توسط دکتر ستاری صورت گرفته بود اما امید را نابود کردیم و ناخواسته یک سیاست ذلت و ناامیدی را برسازی کردیم. 

ظریف با ذکر خاطره‌ای تصریح کرد: من به کربلا مشرف شدم. یک برادر مجاهد حزب‌الله من را دید و تشکر کرد و گفت ممنونم که عزت آفریدی. از در حرم بیرون آمدم، یک روحانی ایرانی مرا دید و گفت خدا ذلیلت کند که ما را ذلیل کردی. چرا؟ چون آن مجاهد پای تلویزیون لبنان عزت‌مندی را می‌بیند اما اینجا مردم پای بمباران تلویزیون هستند که ذلیل شده‌ایم.

وی با بیان اینکه رئیس‌جمهور آمریکا می‌گوید اگر می‌توانستم پیچ و مهره‌های برنامه هسته‌ای ایران را باز می‌کردم اما این را نمی‌گویند، خاطرنشان کرد: آنچه که از جانب مردم مهاجرت می‌آفریند، آرزومندی است، فاصله بین واقعیت‌ها و آرزومندی است، فاصله بین اوهام و آرزو است. کسانی که مهاجرت می‌کنند نمی‌دانند آن طرف چه خبر است. 

وزیر سابق امور خارجه با بیان اینکه فاصله گرفتن از نگاه مردم‌محور، برسازی آرزو و زمامداری سه مسئله مهاجرت است، ابراز داشت: مهاجرت یک واقعیت بسیار تلخ است اما نگاه ما به جهان و همسایگان تهدیدمحور است. اینکه من گفتم دیپلماسی بر میدان غلبه می‌کند، همین است. نگاه تهدیدمحور نمی‌تواند توسعه‌محور باشد. 

ظریف با بیان اینکه‌ به‌ مهاجرت به عنوان تهدید نگاه می‌کنیم، عنوان کرد: ایرانی خارج از کشور یک مزیت است و باید نگرش فرصت‌محور نگاه کنیم. کسی که مهاجرت کرد و خارج‌نشین شد، دشمن ایران نیست. چهار نفر که آنجا برای خودشان دکان باز کردند ما را به اشتباه نیندازند. ایرانی خارج از کشور وطن پرست است، آبادی کشورش را می‌‌خواهد.

وی با بیان اینکه چرا ایرانی خارج از کشور نباید احساس کند به راحتی می‌تواند به کشورش بیاید، یادآور شد: ایرانی خارج از کشور، چرا نباید احساس آرامش به کشورش داشته باشد. واقعیت را باید آسیب‌شناسی و چاره‌اندیشی کرد. ایرانی خارج از کشور را باید فرصت و از خودمان بدانیم و پایه قدرت ملی ماست و بپذیریم بزرگترین منبع قدرت ایرانی خارج از کشور است.