دکتر علیرضا مهدوی به مناسبت روز جهانی فشار خون اظهار کرد: برای این که خون در شریان‌های بدن جاری شود و مواد غذایی را به اعضای مختلف بدن برساند نیاز به نیرویی دارد که خون را به گردش درآورد؛ این نیرو فشارخون نامیده می‌شود که مولد آن قلب است.

وی افزود: از آنجا که پمپ کردن خون توسط قلب به داخل شریان‎ها نبض‎دار است؛ فشارخون بین دو سطح حداکثر و حداقل در نوسان است. در زمان انقباض قلب، خون وارد شریان‌ها می‎شود و فشارخون به حداکثر مقدار خود می‎رسد که به آن فشارخون سیستول می‎گویند و در زمان استراحت قلب که خون وارد شریان‎ها نمی‎شود با خروج تدریجی خون، فشارخون به حداقل مقدار خود می‎رسد که به آن فشارخون دیاستول می‎گویند.

فشار خون بالا چیست؟

مهدوی ادامه داد: فشار خون طبیعی کمتر از ۱۲۰ بر ۸۰ میلی‌متر جیوه است و به فشار خون بالای ۱۴۰ بر ۹۰ میلی‌متر جیوه که به صورت پایدار باشد؛ فشار خون بالا گفته می‌شود.

دلایل ابتلا به فشار خون بالا چیست؟

وی گفت: فشارخون بالا به دو نوع فشارخون اولیه و فشارخون ثانویه تقسیم می‌شود؛ در نوع اولیه که ۹۰ تا ۹۵ درصد موارد را شامل می‌شود؛ افزایش فشارخون علت کاملاً مشخصی ندارد. در نوع ثانویه علت افزایش فشارخون، تغییر در ترشح هورمون‌ها و کارکرد کلیه‌هاست و می‌تواند ناشی از یک بیماری زمینه‌ای مثل کم‌کاری و پرکاری تیروئید، فئوکروموسیتوم، تومورهای دیگرغدد فوق کلیوی و… باشد.

ابتلای ۳۲ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال ایران به فشار خون بالا

وی با اشاره به اینکه ۳۲ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال به فشار خون اولیه مبتلا هستند، تصریح کرد: عواملی مانند زمینه ارثی و خانوادگی فشارخون بالا، چاقی، کم تحرکی،  مصرف بی‌رویه نمک و دیابت در ابتلا به این فشار خون نقش حائزاهمیتی دارند؛ مصرف دخانیات نیز یکی از علل عمده ابتلا به پرفشاری خون به شمار می‌رود. مطالعات نشان داده که آلودگی هوا نیز می‌تواند منجر به افزایش شیوع فشار خون در جوامع شود.

۶۲ درصد مبتلایان از ابتلای خود به بیماری مطلع‌اند

معاون دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت بیان کرد: حدود ۶۲ درصد از افرادی که به فشار خون مبتلا هستند از بیماری خود مطلع بوده‌اند؛ همچنین نیمی از افراد مبتلا به فشار خون نیز دارو دریافت می‌کنند.

غربالگری رایگان فشار خون در مراکز بهداشتی

وی با بیان این که سالانه ۱۲ میلیون نفر از نظر ابتلا به فشار خون غربالگری می‌شوند، خاطرنشان کرد: مردم برای غربالگری رایگان فشار خون می‌توانند به مراکز جامع سلامت و خانه‌های بهداشت مراجعه کنند.

فشار خون در اوایل بیماری علامتی ندارد

مهدوی یادآور شد: بیماری فشار خون معمولاً در اوایل بیماری هیچ علامتی ندارد به همین دلیل بسیاری از افراد درمان بیماری را جدی نمی‌گیرند. توصیه مهم ما به مردم این است که با مراجعه به مراکز بهداشتی یا در صورت داشتن دستگاه فشارسنج، فشار خون خود را اندازه‌گیری کنند؛ در صورت بالا بودن فشار خون، پای‌بندی به درمان بسیار مهم است یعنی مصرف داروها اهمیت بسیار زیادی در پیشگیری از بروز بیماری‌های ناشی از فشار خون دارد. در کنار مصرف داروها رعایت نکات تغذیه‌ای و داشتن فعالیت بدنی منظم نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.

افزایش آمار فشار خون با افزایش سن

وی درباره عمده گروه سنی مبتلا به فشار خون بالا بیان کرد: فشار خون اولیه در سنین بالای ۲۵ سال بروز می‌یابد و با افزایش سن، شیوع بیشتری پیدا می‌کند به طوری که میزان شیوع فشارخون بالا در سنین ۱۸ تا ۲۴ سال ۵.۷ درصد و در سنین ۴۵ تا ۵۴ سال ۳۶.۶۸ درصد است و در سنین بالای ۷۵ سال به ۷۳ درصد می‌رسد. با افزایش سالمندی در کشور، طبیعتاً میزان فشار خون نیز افزایش خواهد یافت.

فشار خون زمینه‌ساز سکته‌های قلبی و مغزی

معاون دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت با بیان این که فشار خون منجر به بروز بیماری‌هایی مانند سکته‌های قلبی و مغزی می‌شود، گفت: عامل اصلی مرگ در اکثر کشورهای جهان، سکته‌های قلبی و مغزی هستند و در کشور ما نیز به همین صورت است؛ عامل اصلی ابتلا به سکته‌ها نیز افزایش فشار خون سیستولیک است. در عین حال ابتلا به پرفشاری خون، باعث ابتلا به بیماری‌های کلیوی نیز می‌شود و عمده افرادی که دچار نارسایی کلیوی و دیالیزی می‌شوند سابقه فشار خون داشته‌اند.