دفعه‌ی بعدی که خواستید از چت‌بات ChatGPT یا بینگ‌چت سؤالی بپرسید یا از میدجرنی بخواهید برای درخواست متنی‌تان تصاویر شگفت‌انگیز تولید کند، از خودتان بپرسید با هر پرسش، چه مقدار آب مصرف می‌شود؟

ما همین سؤال را از بینگ‌چت پرسیدیم و با لبخند آرامش‌بخشی جواب داد که وجودش «کاملاً دیجیتالی» است و برای پاسخ به سؤال‌های ما نیازی به آب ندارد. یا بینگ‌چت واقعاً متوجه سؤال نشده بود یا اینکه داشت حقیقت تاریکی را پنهان می‌کرد؛ چراکه به‌تازگی گروهی از پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا متوجه شدند ChatGPT به ازای هر ۱۰ تا ۵۰ درخواست، ۵۰۰ میلی‌لیتر آب مصرف می‌کند؛ یعنی اندازه‌ی یک بطری کوچک آب‌معدنی.

برای آموزش و اجرای مدل‌های هوش مصنوعی بزرگ، مانند چت‌جی‌پی‌تی با میلیون‌ها پارامتر، اغلب از مجموعه‌ی بزرگی از سرورها با تعداد زیادی واحدهای پردازش گرافیکی (GPU)، استفاده می‌شود. این سرورها مصرف انرژی بالایی دارند، به گونه‌ای که هر یک از آن‌ها می‌تواند چند کیلووات انرژی مصرف کند. این مقدار انرژی، معادل مقدار متوسط مصرف برق در خانه‌ای شهری است. بنابراین، با وجود پیشرفت‌های انجام‌شده در زمینه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری هوش مصنوعی، آموزش و اجرای مدل‌های هوش مصنوعی همچنان به مصرف انرژی بسیار زیادی منجر می‌شود.

آلودگی هوا و انتشار گازهای گلخانه‌ای از شناخته‌شده‌ترین اثرات مخرب زیست‌محیطی هوش مصنوعی هستند. اما، اثر کمتر شناخته‌‌شده‌ای نیز وجود دارد و آن مصرف آب بسیار بالای مدل‌های AI است. به‌عنوان مثال، ChatGPT به ازای هر ۱۰ تا ۵۰ دستور ورودی داده شده به آن، در حدود ۵۰۰ میلی‌لیتر آب مصرف می‌کند. میزان مصرف آب، به زمان و مکان استفاده از هوش مصنوعی بستگی دارد. با توجه به آن‌که ماهانه صدها میلیون کاربر سؤالات خود را از هوش مصنوعی می‌پرسند، این فناوری نوین می‌تواند آب بسیار زیادی مصرف کند.

هوش مصنوعی، آب شیرین را به دو صورت مصرف می‌کند:

خنک‌سازی سرور و مصرف مستقیم آب در محل (محدوده یک): سرورهای هوش مصنوعی به‌دلیل مصرف بسیار زیاد انرژی، گرمای قابل‌ توجهی تولید می‌کنند. برای جلوگیری از بالا رفتن بیش از حد دمای سرور، گرمای تولیدشده باید به محیط اطراف منتقل شود. برای انجام این کار از برج‌های خنک‌کننده استفاده می‌شود که به مقدار زیادی آب نیاز دارند. برج‌های خنک‌کننده به کمک تبخیر‌ آب، آب سرد تولید می‌کنند. مصرف آب در برج‌های خنک‌کننده به هنگام تابستان و رطوبت بسیار کم هوا به‌صورت چشم‌گیری افزایش می‌یابد.

مصرف آب خارج از محدوده (محدوده دو): سرورهای هوش مصنوعی برای فعالیت به مقدار زیادی برق نیاز دارند. این برق در نیروگاه‌های حرارتی، هسته‌ای و برق‌آبی با استفاده از مقدار زیادی آب، تولید می‌شود؛ در نتیجه، هوش مصنوعی از این طریق نیز مقدار زیادی آب مصرف می‌کند.